Wygląda na to, że gry hazardowe i ogólnie gry wideo z roku na rok stają się coraz bardziej popularne – w 2023 r. na całym świecie odnotowano szacunkową liczbę 3,2 miliarda graczy. Wbrew powszechnemu przekonaniu większość graczy w gry wideo to nie dzieci i nastolatki: mediana wieku dla graczy ma w rzeczywistości 33 lata. Co ciekawe, jak wynika ze statystyk Fontan Kasyno, w przypadku miłośników gier hazardowych, którymi mogą być rzecz jasna wyłącznie osoby pełnoletnie, wartość ta jest paradoksalnie znacząco niższa i wynosi 26 lat.
Wbrew powszechnemu przekonaniu hazard może zaskakująco dobrze wpływać na samopoczucie psychiczne, pomimo ogólnie negatywnego piętna społecznego związanego z hazardem. Istnieją jednak pewne zastrzeżenia, jak pokazuje rosnąca liczba badań w dziedzinie zdrowia psychicznego i uzależnienia od gier hazardowych.
Czy gry hazardowe są dobre dla zdrowia psychicznego?
Istnieje coraz więcej badań odzwierciedlających korzyści płynące z gier hazardowych, w tym między innymi socjalizację, lepszą koncentrację, wielozadaniowość, pamięć roboczą, funkcje poznawcze i regulację emocji.
Stwierdzono, że gra korzystnie wpływa na zdrowie psychiczne. Badania naukowe z 2021 r. wykazały, że granie w gry hazardowe łagodzące objawy depresji i lęku może przynosić korzyści dla zdrowia psychicznego. Naukowcy prowadzący to badanie doszli do wniosku, że gry hazardowe mogą służyć jako obiecujące źródło łagodzenia objawów depresyjnych i przeciwlękowych w przypadku braku tradycyjnej terapii lub jako dodatek do niej.
W szczególności w odniesieniu do depresji badania wykazały, że umiarkowane korzystanie z gier, takich jak między innymi:
- Starburst
- Gonzo’s Quest
- Book of Dead
- Fire Joker
- Sweet Bonanza
może poprawić nastrój i motywację, zmniejszyć negatywne emocje i promować uczucie przyjemności, stan wyciszenia. A jeśli chodzi o lęk, to umiarkowane korzystanie z klasycznych gier hazardowych, jak ruletka, blackjack, czy wideopoker może znacznie zmniejszyć niepokój. Wcześniejsze badania wykazały również obiecujące wyniki w przypadku niektórych gier wykorzystujących rzeczywistość wirtualną, które pomagają zmniejszyć objawy zaburzenia zdrowia psychicznego.
Ale za to rozbudowane badanie przeprowadzone w 2022 r. na Uniwersytecie Oksfordzkim wykazało, że gry wideo (co obejmuje także hazardowe) nie mają znaczącego wpływu na samopoczucie psychiczne, ani pozytywnego, ani negatywnego. Dane z tego badania sugerują, że ilość czasu spędzanego na graniu ma znikomy wpływ na zdrowie psychiczne i że tylko wtedy, gdy uczestnicy badania grali 10 godzin lub więcej niż normalnie w ciągu dnia, zauważalne były negatywne zmiany w ich zdrowiu psychicznym.
Istnieją także inne badania, które pokazują liczne korzyści płynące z gier dla zdrowia psychicznego lub wręcz przeciwnie – co najwyżej znikomy wpływ. A to oznacza, że pomimo takich ustaleń potrzebne są dalsze prace nad tym tematem.
Wynika to z tego, że badania takie jak te wymienione powyżej, mogą być ograniczone w ważnych aspektach, takich jak między innymi reprezentatywna populacja, istniejące wcześniej schorzenia psychiczne wśród uczestników oraz rodzaje gier wykorzystywanych w badaniach.
Ponadto badania te mogą być stronnicze w tym sensie, że osoby, które doświadczają problemów psychicznych spowodowanych hazardem, mogą rzadziej uczestniczyć w takich badaniach lub przekazywać w ankietach szczere opinie na temat wpływu hazardu na ich samopoczucie psychiczne.
Gry wideo a ADHD
A co z zespołem deficytu uwagi/nadpobudliwością, powszechnie znanym jako ADHD (dawniej ADD)? Panuje powszechne przekonanie, że gry online mogą powodować lub zaostrzać ADHD, jednak obecnie nie ma dowodów empirycznych wskazujących, że gry wideo powodują ADHD.
Wydaje się jednak, że osoby z ADHD, zwłaszcza dzieci z ADHD, są urzeczone grami wideo. W związku z tym wiele osób, które doświadczają nadmiernego grania, może również cierpieć na ADHD, ale te dwa problemy wydają się być bardziej korelacyjne niż przyczynowe.
Jednak badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Stanowym Iowa wykazało, że im więcej czasu dzieci spędzały na grach wideo, tym bardziej były impulsywne i tym więcej miały problemów z koncentracją. Badacze zinterpretowali te odkrycia jako sugestię, że gry hazardowe jedynie zaostrzają istniejące wcześniej problemy z koncentracją i że dzieci, które spędzały najwięcej czasu, grając w gry online, już przed grą wykazywały najpoważniejsze objawy ADHD.
Nowsze badania kontrolne wykazały podobne wyniki, a także wykazały, że osoby z ADHD mogą być bardziej podatne na uzależnienie od gier wideo.
Jaki wpływ gry hazardowe mogą mieć dla zdrowia psychicznego?
Badanie z 2019 roku opublikowane w Frontiers in Psychology wykazało, że nadmierne granie w gry wideo zbiega się z objawami zdrowia psychicznego, takimi jak depresja, stany lękowe i wrogość. Wykazało ono również związek między problematycznymi grami a strategiami nieadaptacyjnego radzenia sobie, negatywną afektywnością, niską samooceną, preferowaniem samotności i słabymi wynikami w nauce.
Odkrycia te są zgodne z innymi badaniami, które wykazały związek między uzależnieniem od gier wideo a problemami ze zdrowiem psychicznym. Główna różnica między wspomnianym badaniem a podobnymi badaniami wykazującymi negatywny wpływ gier wideo na zdrowie psychiczne polega na tym, że badania te dotyczyły graczy, którzy grają w nadmiernych ilościach, podczas gdy inne badania, które wykazały korzyści płynące z gier dla zdrowia psychicznego, dotyczyły graczy poświęcających umiarkowaną ilość czasu na granie.
Innymi słowy, według wielu badań w tym obszarze wyrażenie „wszystko z umiarem” wydaje się odgrywać znaczącą rolę, jeśli chodzi o wpływ gier wideo na zdrowie psychiczne. Tak więc, chociaż osoby uprawiające umiarkowaną grę mogą odczuć korzyści dla zdrowia psychicznego lub w najgorszym przypadku znikomy wpływ, osoby grająca zbyt wiele w ciągu dnia mogą odczuć uszczerbek na swoim stanie psychicznym.
Co ciekawe, zależność taka nie obejmowała jednak gier hazardowych, zarówno automatów slotowych, jak i gier stołowych lub karcianych. W ich wypadku zapewne dochodzą tutaj mechanizmy odpowiedzialnej gry stosowane przez kasyna online, które po prostu utrudniają lub wręcz uniemożliwiają graczom spędzanie zbyt długiego czasu na graniu.