Sprawność kotła gazowego jest kluczowa dla wysokości rachunków za ogrzewanie domu lub mieszkania. Kocioł gazowy kondensacyjny jest dużo bardziej ekonomiczny w eksploatacji niż model starszej generacji. Czy warto więc wymienić 16-letni, niekondensacyjny kocioł na najnowocześniejszy model? Przedstawimy na to argumenty za i przeciw, a także kwestie techniczne takiej wymiany.
Kluczowe wnioski:
- Wymiana na kocioł kondensacyjny to oszczędność nawet 650 zł rocznie przy obecnych cenach gazu.
- Zwrot z inwestycji nastąpi po około 8 latach, przy założeniu 5% rocznego wzrostu cen gazu.
- Nie trzeba wymieniać grzejników, aby korzystać w pełni z zalet kotła kondensacyjnego.
- Konieczna będzie modyfikacja komina, montaż koncentrycznego systemu powietrzno-spalinowego.
- W obliczu rosnących cen gazu, wymiana kotła to dobry krok w stronę niższych rachunków.
Czy wzrost cen gazu zmusi Polaków do wymiany kotłów gazowych?
Przez ostatnie kilkanaście miesięcy obserwujemy bezprecedensowy wzrost cen surowców energetycznych w Europie. Jest to związane z globalnymi zawirowaniami na rynkach energetycznych wywołanych rosyjską agresją na Ukrainę. Ceny gazu ziemnego na europejskich giełdach są obecnie od 3 do 4 razy wyższe niż w ubiegłych latach.
W Polsce ceny gazu dla odbiorców indywidualnych są regulowane i podlegają zamrożeniu do końca 2022 roku. Oznacza to, że od stycznia 2023 roku możemy spodziewać się znaczących podwyżek, które mogą nastąpić skokowo, a nie stopniowo tak jak w poprzednich latach. Może się to wiązać z podwojeniem lub nawet potrojeniem dotychczasowych rachunków za gaz. Będzie to olbrzymi szok, którego Polacy nie odczuwali od transformacji ustrojowej po 1989 roku.
Jakie działania mogą podjąć odbiorcy w obliczu drożyzny gazowej?
W obliczu tak drastycznych podwyżek cen gazu, odbiorcy będą szukać oszczędności na każdym kroku. Pewnym działaniem doraźnym może być obniżenie temperatury w lokalu, co przełoży się na mniejsze zużycie tego gazu. Jednak skuteczniejszym krokiem wydaje się modernizacja źródeł ciepła czy termomodernizacja budynku.
Weźmy pod lupę pomysł wymiany 16-letniego kotła gazowego na nowoczesny model kondensacyjny. Czy będzie to opłacalna inwestycja w obliczu rosnących jak na drożdżach cen niebieskiego paliwa, którego popyt rośnie na całym świecie?
Jaka jest różnica w zużyciu gazu między kotłem tradycyjnym a kondensacyjnym?
Główną zaletą kotłów kondensacyjnych jest ich wysoka, sięgająca 109% sprawność. Dla porównania, standardowe kotły grzewcze mają sprawność rzędu 75-90%. Co to oznacza w praktyce? Przy spalaniu takiej samej ilości gazu, kocioł kondensacyjny pozyska z niego o 10-20% więcej energii niż tradycyjny. W przeliczeniu na dom o powierzchni 150 m2 oznacza to roczną oszczędność w wysokości ok. 650 zł, przy dzisiejszych cenach gazu.
Oszczędność ta wynika nie tylko z wyższej sprawności samego kotła, ale i z szeregu dodatkowych funkcji. Przede wszystkim kotły kondensacyjne wyposażone są w automatykę pogodową, która optymalizuje parametry grzania w zależności od warunków zewnętrznych. Ponadto nowe kotły cechują się cichszą pracą, lepszą izolacją termiczną i łatwym sterowaniem. Są też wykonane z wysokogatunkowych materiałów odpornych na korozję.
| Sprawność kotła tradycyjnego | 75% - 90% |
| Sprawność kotła kondensacyjnego | Do 109% |
Jak wzrasta efektywność z kotłem kondensacyjnym?
Sprawność całej instalacji grzewczej można szacować na około 10% wyższą po wymianie niekondensacyjnego kotła gazowego na kondensacyjny. Oznacza to, że jedynie z racji wyższej sprawności kocioł kondensacyjny pozwoli zaoszczędzić rocznie nawet 650 zł. Należy jednak pamiętać, że kotły tego typu wyposażone są także w szereg funkcji automatyzujących i optymalizujących ich pracę.
Dla uzyskania najwyższych oszczędności warto skorzystać z opcji sterowania pogodowego, które dopasowuje temperaturę wody grzewczej do aktualnych warunków zewnętrznych. Ponadto wyższą sprawnością charakteryzują się wszystkie podzespoły takie jak pompa obiegowa, system mieszania powietrza itd. W efekcie cały układ grzewczy staje się dużo oszczędniejszy.
Czytaj więcej: Oto, jak oszczędzić na rachunkach dzięki kotłowi gazowemu kondensacyjnemu
Ile kosztuje wymiana 16-letniego kotła gazowego na nowy model?
W przypadku wymiany 16-letniego kotła gazowego o mocy dostosowanej do 150-metrowego domu jednorodzinnego, całkowity koszt takiej modernizacji systemu grzewczego będzie oscylował w przedziale 5 000 - 8 000 zł. Podana kwota obejmuje zarówno cenę samego fabrycznie nowego kotła kondensacyjnego, jaki i koszty dodatkowych materiałów niezbędnych do montażu takiego urządzenia oraz usługę jego instalacji i uruchomienia.
Konkretnie w naszym przykładzie załóżmy, że całkowity koszt inwestycyjny wyniósł 6 000 zł brutto. System grzewczy składał się z kotła kondensacyjnego jednego z liderów branży w cenie 5 500 zł oraz niezbędnych materiałów i robocizny za montaż i konfigurację urządzenia.
Czy dokupić wkład kominowy?
W zależności od konstrukcji starego komina, może zaistnieć potrzeba dodatkowego zakupu i montażu wkładu kominowego kompatybilnego z nowym kotłem kondensacyjnym. Koszt takiego wkładu to zwykle 500-1 000 zł wraz z montażem.
Niekiedy konieczna jest też wymiana niektórych elementów instalacji centralnego ogrzewania, aby dostosować ją do specyfiki pracy kotłów kondensacyjnych. Są to jednak nieduże, punktowe koszty rzędu kilkuset złotych.
Kocioł kondensacyjny a grzejniki – czy to dobra kombinacja?
Często pojawia się wątpliwość, czy zastosowanie nowoczesnego kotła kondensacyjnego w połączeniu ze starymi grzejnikami żeliwnymi lub stalowymi nie obniży spodziewanych oszczędności.
Okazuje się, że w przypadku gazu ziemnego jako paliwa, efekt kondensacji pary wodnej w spalinach zachodzi już przy temperaturze około 55°C. Dlatego nawet przy ogrzewaniu wody do 60°C, co jest wartością typową dla grzejników płytowych, następuje wykraplanie wilgoci i wzrost sprawności kotła.
Oznacza to, że wymiana grzejników nie jest konieczna, aby czerpać z zalet kotła kondensacyjnego przy ogrzewaniu gazem. Wyjątek stanowią bardzo stare piece kaflowe, gdzie temperatura wody grzewczej sięgała 90°C. W takim przypadku modernizacja emiterów ciepła może przynieść dodatkowe oszczędności rzędu kilku procent.
Jak zmienić komin przy wymianie kotła z otwartej na zamkniętą komorę spalania?
Większość nowoczesnych kotłów gazowych, w tym kondensacyjnych, posiada zamkniętą komorę spalania i specjalny układ powietrzno-spalinowy. Kotły starsze generacji często były wyposażone w otwartą komorę.
Montaż kotła z zamkniętą komorą spalania wymaga zastosowania koncentrycznego systemu odprowadzania spalin. Konieczna jest zatem modyfikacja komina tak, aby spełniał wymagania nowego kotła. Może to oznaczać zainstalowanie specjalnego wkładu ze stali nierdzewnej lub kwasoodpornej, którego średnica jest mniejsza od średnicy przewodu kominowego.
Niekiedy jednak udaje się wykorzystać istniejący przewód spalinowo-powietrzny, który był już zamknięty w poprzednim kotle gazowym. Wszystko zależy od indywidualnej oceny konkretnej sytuacji przez wykonawcę podczas wymiany urządzenia grzewczego.
Kiedy zwrócą się koszty wymiany kotła gazowego na kondensacyjny?
Przy założeniu, że całkowity koszt inwestycji w wymianę 16-letniego, tradycyjnego kotła gazowego na nowoczesny kocioł kondensacyjny wraz z montażem i dodatkowymi materiałami wyniósł 6 000 zł, czas zwrotu takiej inwestycji powinien kształtować się na poziomie 8 lat.
Tak długi okres związany jest z faktem, że przy obecnych bardzo wysokich cenach gazu, oszczędności roczne sięgają już 650 zł dla przeciętnego domu jednorodzinnego. Przy założeniu bardzo konserwatywnego, 5-procentowego rocznego wzrostu cen gazu, łączna suma zaoszczędzonych pieniędzy w ciągu 8 lat przekroczy kwotę nakładów inwestycyjnych.
Realnie jednak należy liczyć się ze znacznie szybszym okresem zwrotu, ponieważ wszystko wskazuje na to, że wzrost cen gazu w najbliższych latach będzie zdecydowanie większy. Już w 2023 roku może przekroczyć 50% w skali roku. Oznaczałoby to, że inwestycja w nowy kocioł zwróci się po ok. 5-6 latach od montażu.
| Koszt inwestycji (kocioł + montaż) | 6 000 zł |
| Roczna oszczędność (przy obecnych cenach gazu) | 650 zł |
| Założony roczny wzrost cen gazu | 5% |
| Czas zwrotu inwestycji | ~ 8 lat |
Modernizacja całej instalacji c.o. – czy to opłacalne przy wymianie kotła?
Wspomniano już, że aby wykorzystać w pełni potencjał nowoczesnego kotła kondensacyjnego, nie trzeba wymieniać grzejników na bardziej wydajne pod względem przekazywania ciepła do otoczenia.
Niemniej jednak, modernizacja całej instalacji centralnego ogrzewania przez montaż nowych grzejników niskotemperaturowych, izolację przewodów, zastosowanie zaworów termostatycznych i pogodowych, a także nowej armatury i pompy obiegowej, z pewnością przyniesie dalsze oszczędności w zużyciu gazu.
